Spis treści
Dobroczynne właściwości imbiru są znane i cenione od wieków. Ten charakterystyczny korzeń o wyrazistym, ostrym i świeżym smaku wzmacnia i działa korzystnie na organizm. Najczęściej stosujemy go, kiedy złapie nas przeziębienie. Warto jednak włączyć go do codziennej diety i korzystać z prozdrowotnych właściwości imbiru również profilaktycznie.
Imbir – co to za roślina?
Na świecie istnieje ponad 140 gatunków imbiru, jednak najbardziej rozpowszechnionym i popularnym jest imbir lekarski (Zingiber officinale Rosc.) o bulwiastym korzeniu, zielonej łodydze i żółtych kwiatach. To jedna z najstarszych roślin uprawnych, znana od wieków. Początkowo uprawiana w Azji, była jedną z pierwszych przypraw korzennych przywiezionych do Europy.
Najbardziej wartościową częścią imbiru jest jego korzeń (kłącze) o charakterystycznym, aromatycznym zapachu i ostrym smaku. To w nim znajdują się drogocenne związki, m.in. olejki eteryczne, alkohol czy gingerole o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwutleniających.
Imbir lekarski uprawia się obecnie w wielu krajach tropikalnych, m.in. w Chinach, Indiach, na Jamajce i Sierra Leone. Jest rozpowszechniony na całym świecie. Wykorzystuje się go w kuchni, w przemyśle kosmetycznym oraz jako roślinę o właściwościach leczniczych.
Właściwości lecznicze imbiru – dlaczego warto go stosować?
Korzeń imbiru zawiera wiele składników aktywnych, witamin – C, A, K i E oraz minerałów. Jest źródłem wapnia, sodu, fosforu, cynku, żelaza i miedzi. Świeże kłącze imbiru ponadto zawiera kwas foliowy oraz witaminy z grupy B. Ze względu na swój bogaty skład oraz zawarte w nim składniki mineralne i witaminy, wykazuje właściwości lecznicze i kompleksowo wspomaga organizm.
Najważniejsze właściwości prozdrowotne imbiru:
– Działa antywirusowo i przeciwzapalnie – świeży korzeń imbiru jest stosowany w domowym leczeniu przeziębień i infekcji.
– Wykazuje właściwości przeciwbakteryjne.
– Łagodzi bóle gardła i objawy kaszlu – ma działanie wykrztuśne.
– Wspomaga działanie układu pokarmowego i ułatwia trawienie – działa żółciopędnie i rozkurczowo, zmniejsza wzdęcia i zwiększa wydzielanie śliny. Łagodzi zaburzenia trawienne.
– Działa rozgrzewająco.
– Łagodzi nudności – korzeń imbiru pomaga zmniejszać uciążliwe objawy choroby lokomocyjnej. Redukuje poranne mdłości u kobiet w ciąży.
– Obniża poziom “złego” cholesterolu we krwi.
– Wykazuje działanie napotne i moczopędne.
– Obniża poziom cukru we krwi.
– Stymuluje przepływ krwi – imbir hamuje agregację płytek krwi, dzięki czemu chroni przed powstawaniem zakrzepów.
– Łagodzi bóle brzucha podczas menstruacji.
– Wykazuje właściwości antyoksydacyjne – przeciwdziała wolnym rodnikom i spowalnia procesy starzenia.
– Wzmacnia układ odpornościowy.
Oprócz powyższych właściwości leczniczych imbir może też wspomagać proces odchudzania. Często stosowany jest jako składnik w preparatach wyszczuplająco-modelujących. Co prawda samo spożywanie imbiru albo suplementów z imbirem w składzie nie sprawi, że skutecznie zrzucisz wagę. Warto jednak włączyć go do jadłospisu – w połączeniu ze zdrową, zbilansowaną dietą i aktywnością fizyczną, stosowanie imbiru może przyczynić się do obniżenia masy ciała.
Korzeń i sproszkowany imbir – zastosowanie w kuchni
Ze względu na szereg dobroczynnych i prozdrowotnych właściwości imbiru lekarskiego, jest on popularnym składnikiem kulinarnym, szczególnie w kuchni azjatyckiej. Wykorzystuje się go w postaci surowej, sproszkowanej, marynowanej. Ma charakterystyczny, wyrazisty, ostry smak i zapach. Jest lekko gorzki, a przy tym świeży i orzeźwiający. Dzięki temu nadaje potrawom egzotyczny aromat.
Świeży i sproszkowany imbir świetnie komponuje się z orientalnymi potrawami, zupami, mięsami i owocami morza. To doskonały, zdrowy dodatek do koktajli, soków owocowo-warzywnych i shotów odpornościowych. Jest składnikiem różnych popularnych mieszanek przypraw, m.in. curry czy przypraw korzennych. W polskiej kuchni często przyprawia się nim flaki, piernik czy różnego rodzaju pasztety.
Marynowany korzeń imbiru jest też nieodłącznym dodatkiem do sushi. Oczyszcza jamę ustną i kubki smakowe między kolejnymi porcjami, dzięki czemu lepiej odczuwamy smak poszczególnych rolek.
Świeży korzeń imbiru możesz wykorzystać do przygotowania naparu albo dodać go do herbaty, szczególnie podczas przeziębienia czy uciążliwego kaszlu. Taki napój szybko Cię rozgrzeje, zmniejszy kaszel i ból gardła. Aby wzmocnić układ odpornościowy, rano przygotuj szklankę ciepłej wody, dodaj do niej pokrojony na małe kawałki surowy imbir i plaster cytryny. To świetny sposób na zdrowe rozpoczęcie dnia.
W sklepach, oprócz świeżego i sproszkowanego imbiru, możesz kupić też imbir kandyzowany i marynowany, w formie syropu, a nawet nalewek.
Jak przechowywać świeży imbir?
Kłącze imbiru najlepiej owinąć w papierowy ręcznik i włożyć do lodówki. Lepiej nie obierać go ze skórki – dzięki temu dłużej zachowa świeżość. W ten sposób możesz przechowywać go około miesiąc. Obrany korzeń imbiru szybciej straci swoje właściwości, dlatego należy go umieścić w szczelnie zamkniętym pojemniku.
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne spożywania imbiru
Znamy już znaczenie żywieniowe imbiru i jego dobroczynny wpływ na organizm człowieka. Czy jest on jednak polecany dla wszystkich? Niekoniecznie. W niektórych przypadkach spożywanie imbiru, szczególnie w nadmiarze, może wywołać niepożądane efekty.
Osoby cierpiące na niektóre choroby czy dolegliwości powinny zachować szczególną ostrożność przy spożywaniu świeżego kłącza imbiru i zawierających go preparatów. Składnik ten nie jest polecany m.in. przy kamicy żółciowej, nadmiernej produkcji soku żołądkowego i nadkwaśności, wrzodach żołądka i dwunastnicy, refluksie żołądkowo-przełykowym, bo drażni śluzówkę żołądka. Nie należy też podawać go dzieciom do 12. miesiąca życia.
Przeciwwskazaniem do spożywania imbiru jest też przyjmowanie niektórych leków, np. przeciwzakrzepowych czy hipoglikemicznych, stosowanych przez osoby chore na cukrzycę. Imbir może wchodzić w interakcję z lekami, zaburzając ich działanie. Przyjmowanie preparatów ziołowych z imbirem w składzie zawsze należy skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Dotyczy to szczególnie kobiet w ciąży.
Przy regularnym i nadmiernym stosowaniu imbir lekarski może wywoływać niepożądane skutki uboczne, takie jak biegunka, zgaga czy bóle brzucha. Ponadto składnik ten może podrażniać błony śluzowe jamy ustnej i języka.